KÜBA ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ
Küba Eğitim Sistemi
Bugünkü Küba eğitimi, Milli Eğitim Sistemi aracılığıyla organize edilir. Okullar, genellikle yılın 220 günü, günde 6-7 ders saati olmak üzere, tam gün eğitim verir. Onuncu sınıfa kadar eğitim zorunludur. Ülkede, dini ve özel okul yoktur ama dini kurumlar kendi eğitimlerini verebilirler. Devrim öncesi 7.674 olan okul sayısı, Devrim sonrasında 12.446′ya çıkarıldı. Eğitime ilişkin düzenlemelerde toplumsal cinsiyet etkeni her aşamada dikkate alınır. Halk, eğitimle ilgili kararlara ve denetim sürecine katılır. Küba Eğitim Sistemi’nin temel ilkesi teoriyle pratiği, okulla hayatı, eğitimle üretimi birbiriyle bağdaştırmaktır.
Eğitim sisteminin yapısı:
- Okul Öncesi Eğitim (0 – 5 yaş) Sistemin ilk parçasıdır. 45 günlük ve 5 yaş arası çocukları kapsar. Zorunlu değildir. UNESCO’nun 2005 yılı verilerine göre, Küba’da 2002-2003 dönemi, 3-5 yaş grubu çocuklarda, okulöncesi düzeyde okullaşma oranı yüzde 100′dür. 0-2 yaş arası çocuklar için eğitim esas olarak evlerde gerçekleştirilir, resmi bir metodu yoktur. 2-4 yaş grubu çocuklar sabit bir kurala bağlı olmaksızın
haftada iki kez parklara götürülürler. Altı yaşındaki tüm çocuklar anaokuluna gider. Bu okullar TV, video, bilgisayar gibi cihazlarla donatılmıştır ve çocuklara bilgisayar tanıtım dersleri verilir. Ayrıca, özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklar için özel eğitim sistemi bulunmaktadır. Ġşyerlerine yakın bölgelerde, ihtiyaca cevap verecek kapasitede ve sayıda anaokulları bulunur.
Okulöncesi eğitim, kreşler, çocuk yuvaları ve “Çocuğunu Yetiştir” programı aracılığıyla yürütülür. Sistemin örgütlenmesi doktorlar, hastabakıcılar, kadın örgütleri ve mahalle örgütlerinin işbirliğiyle gerçekleştirilir. “Çocuğunu yetiştir” programı, adanın tüm yerleşim bölgelerinde sunulan bir ebeveyn eğitim programıdır. Çocuğun aylar boyunca tamamlaması gereken program ve gelişmişlik göstergeleri anne ve babalara verilir ve çocuklarını teşvik etmeleri için yol gösterilir. Ayrıca ailelerin pedagojik bilgilerine katkı sağlar. Okulöncesi ve temel eğitimi kapsar. Ġlgili ebeveyn nüfusun yüzde 99,2′sinin bu programa katılımı sağlanabilmektedir.
- Ġlköğretim (6 – 11 yaş) Genel eğitimin temelidir ve zorunludur. Çocuklar 6 yaşından itibaren bu okullara girerler ve 11 yaşında bitirirler. 6 yıl olan suresi iki seviyeye ayrılır: Hazırlık dönemi (1. sınıftan 6. sınıfa) Ġkinci Aşama (5. sınıftan 6. sınıfa kadar)
Ġlköğretimde, sınıflarda bir öğretmene en fazla 20 öğrenci düşür. Öğrenciler belirli zamanlarda, iş içinde eğitim ilkesine bağlı olarak meyve bahçeleri, tarlalar, sokaklar v.b yerlerde işlere katılırlar. Öğretim yılı, Eylül ve Haziran
ayları arası toplam 40 haftadır. Üç aylık dönemleri içeren üç sömestre, her sömestre sonu bir hafta tatil, her tatil dönüşü yapılan ve bir hafta süren üç
sınav haftasından oluşur. Ders süreleri 45 dakikadır. Eğitim genel olarak taşımalı değil ve bu yüzden kırsal bölgelerde 10′dan az öğrencisi bulunan 2000′in üzerinde okul vardır. Hatta dağ görevlisi bir ailenin tek çocuğu için öğretmen tahsis edilmiş, derslik yapılmıştır. Bu nedenlerle, UNESCO’nun 2005 yılı raporunda, 2002-03 Küba öğretim yılına ilişkin verilere göre, Küba’da öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 11′dir. Ġlköğretimde çocuklar birinci sınıfı tekrar etmezler çünkü Küba’da yapılan araştırmalar, tekrarlamanın öğrenciler ve aileler üzerinde olumsuz etkiler yarattığını göstermiştir.
Ders saatleri: Matematik konuları (1200 saat), Ġspanyol Dili (2080 saat), Küba tarihi (160 saat), Küba Coğrafyası (80 saat), Yabancı Dil (120 saat), Doğa Bilimleri (200 saat), Yurttaşlık Eğitimi (80 saat), Yaşadığımız Dünya (160 saat), Ġş Eğitimi (480 saat), Beden Eğitimi (640 saat), Güzel Sanatlar Eğitimi (240 saat), Müzik Eğitimi (240 saat). 1040 saati son öğretim yılına ayrılan, altı öğretim yılına dağıtılan toplam 5680 ders saati vardır. Her öğretim yılı 10 aydır. Güzel yazma (kaligrafi) ve yazım kuralları üzerine yapılan ikinci bölgesel araştırmada, Küba Bölge ülkeleri arasında ilk sıraya yerleşmiştir.
- Genel Orta Eğitim
- Temel Ortaöğretim (7-9. dereceleri içerir) Tamamı zorunludur. Yedinci sınıf, sonraki dersler için arka plan sağlar, ayrıca yeniden ilköğretimin içeriğine bakar. Diğer iki sınıfta, liseye veya profesyonel teknisyenliğe (mesleki teknik eğitim) hazırlık için yeni konular verilir. Bu aşamadan sonra öğrenci ister düz liseye isterse mesleki teknik eğitime gidebilir. Eğitim sisteminin en zayıf noktası orta dereceli okullar olduğu için öğretmen başına düşen en az öğrenci sayısı burada uygulanır. Sınıflarda bir öğretmene 15 öğrenci düşer. Öğretmen görev süresinin yüzde 20′sini öğrencilerinin aileleriyle geçirmek zorundadır. Bu eğitim seviyesinde branş öğretmenleri görev yapar. UNESCO’nun 2005 yılı raporuna göre bu kademede okullaşma oranı 2002-03 öğretim yılı için yüzde 93′tür; erkek çocuklarında yüzde 94, kız çocuklarında yüzde 92′dir.
-Üniversite Öncesi Eğitim ve Mesleki Teknik Eğitim (14-18 yaşında)
Bu eğitim seviyesi zorunlu değildir fakat diğer seviyeler gibi parasızdır. 10-12. sınıfları kapsar. Temel Orta eğitiminden sonra seçilebilecek iki olasılıktan biridir (Türkiye’deki düz lise kavramına denk düşer; ç-n). Öğretmen başına
düşen öğrenci sayısı 30′dur. Ġlk iki yıl boyunca temel eğitim konuları işlenir. Son yıl, öğrencinin Tıp Bilimleri, Tarım, Biyoloji ve Beden Eğitimi, Teknik Bilimler, Doğa Bilimleri ve Matematik, Sosyal ve Beşeri Bilimler ve Ekonomi ve Pedagoji Bilimleri arasında seçim yapabilmesi için dört dala ayrılır.
Öğrenciler genel olarak Bilgisayar, Müzik Beden Eğitimi, Güzel Sanatlar, Ġngilizce, Coğrafya, Küba Tarihi, Antik Ortaçağ ve Çağdaş Tarih, Ġspanyol Dili, Biyoloji, Kimya, Fizik ve Matematik konularında eğitilirler. Diğer seviyelerde olduğu gibi bu seviyede de öğrenciler, derslerden sonra, haftada en az altı saat, herhangi bir sanat dalında çalışmak zorundadırlar.
Bu eğitim seviyesinde öğrencilerin üniversite eğitimine devam edebilmeleri için beceri ve yetenekleri zenginleştirilir, aynı zamanda gelecekteki kariyerleri için transandantal kararları biçimlendirilir.
- Mesleki Teknik Eğitim
Temel Ortaöğretimden sonra bir başka olası hedeftir. Vasıflı işçi ve teknisyen yetiştirmek için mesleki ve teknik eğitim verir. Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine bağlı olarak devam edebilecekleri yüksek teknik ve sanat eğitimi veren okullar bulunmaktadır. Bu kurumlarda, genel eğitim ile üretim ya da hizmet alanlarına yönelik değişik konulardaki eğitim birlikte verilir. Konular iki kola ayrılır: Genel Eğitim, Temel ve Teknik konular. Amaç, görevlerini tam olarak yerine getirebilmeleri için nitelikli ara eleman yetiştirmektir. Ülkenin taleplerine göre işyerlerinde çalışma yaşamına hazırlanırlar. Bu dalda ülke genelinde 322 politeknik ve 152 ticaret okulu var. Tüm bu kurumlar, atölyeler, laboratuarlar, ekim alanları, özel sınıflar v.b yapılarla donatılmış durumda. Nitelikli işçilik için 15 uzmanlık
branşı, 50 teknisyenlik dalında eğitim yapılır. Ayrıca ülke genelinde güzel sanatlar alanında eğitim veren 15 okul bulunur.
- Üniversite Eğitimi
Devlet, herhangi bir üniversite öncesi merkezden mezun olanlara (12 yıllık ortaöğretimi bitirenlere) ve branşlardan herhangi birine erişme hakkı elde edenlere yüksek politeknik enstitülerinde veya üniversitelerde eğitim alma hakkını garanti eder. Öğrencinin üniversiteye girişi, her uzmanlık dalına uygun bir giriş sınavı ile düzenlenir. Ayrıca, yapılan merkezi sınav ve öğrencinin ortaöğretim başarısı da üniversiteye girişte etkilidir. Küba üniversitelerinde bölümlerin çoğu beş yıllık bir eğitim planı doğrultusunda oluşturulmuştur (tıp 6 yıl). Üniversiteler, Eğitim Bakanlığı’na değil, ayrı bir kurum olan Yüksek Öğretim Bakanlığı’na bağlıdır. Öğrenciler, Üniversite Öğrenci Federasyonu’nun da bağlıdır. Ülke genelinde toplam 49 üniversite var. Ülkedeki bütün üniversitelerde güzel sanatlar akademisi bulunur. Eğitimin diğer seviyelerinde olduğu gibi yükseköğretimde de kitap, diğer öğretim gereçleri, yemek, yurt, servis, tatil yerlerindeki yurtlar parasızdır ve ayrıca öğrenciye burs (maaş) verilir.
Bu süre içinde eğitimini tamamlayamayan mazeretli öğrencilere ve açık öğretim öğrencilerine dersler gün içerisinde verilir. Öğrenciler, mezuniyet sonrası seçtikleri fakültede tamamlayıcı çalışmalar yapabilirler. Üniversite eğitimi gibi üniversite sonrası eğitim de ücretsizdir. Ayrıca, Küba üniversiteleri Kübalı profesyonellerin ve yabancıların lisansüstü eğitimine açıktır. 300′den fazla yüksek lisans, 140′tan fazla doktora programı
bulunmaktadır. Tüm yüksek öğretim sistemi içindeki yabancı öğrenci sayısı yaklaşık olarak 8600, yoksul ülkelerden gelen öğrencilerin birçoğu parasız eğitim sistemine dâhil edilir.
Öğrenciler arasında en çok tercih edilen bölümler Pedagoji ve Tıp ve Sağlık Bilimleridir. Bu durum, eğitim ve kamu sağlığı gibi stratejik sektörlerde etkin ve verimli insan kaynağı oluşturmak isteyen Küba Devlet’in önceliğini destekler. Üniversite öğrencileri içinde kadınların oranı, 1990-1991 öğretim yılında yüzde 57′den, 2000-2001 öğretim yılında yüzde 61′e yükseldi. Sürecin feminizasyonu, iş yaşamında kadın etkinliğini artırdı. Ada genelindeki sektörlerde ve eğitim kurumlarında yöneticilerin yüzde 70′inden fazlası kadın. Öğretim elemanlarının yüzde 90′nından fazlası tam zamanlı çalışır. Yüzde 40,2′si Tıp Bilimleri ve yüzde 24,1′i Pedagojik uzmanlık dallarında yer alır. 2002 yılında sayıları 22.000′e yükseldi. Öğretim elemanlarının yüzde 20′si doktora yapmıştır. Sosyal ve Beşeri Bilimler, Doğa Bilimleri ve Pedagojik dallarında, öğretim üyelerinin yüzde 50′sinden fazlası kadındır. Ülke genelinde 15 tane pedagoji enstitüsü bulunur. Üniversite öncesi eğitimini tamamlayanlar bu enstitülere sınavla girebilirler, süresi beş yıldır. Küba’da her 42 vatandaşa bir öğretmen düşer.
Özel Eğitim
Küba, farklı ve özel eğitime ihtiyacı olan çocuklar için özel bir sisteme sahip, bu sistem zekâ geriliği, DP geriliği, sağır ve ağır işiten, kör ve az gören, şaşılık ve ambliyopi, sağır körlük, otizm, iletişim bozukluğu, sınırlı fiziksel aktiviteye sahip, yürüme bozukluğu, bakıma ihtiyacı olan engelliler, astımlı öğrenciler, engellilik bakımına ihtiyacı olan, Koklear implantlı çocukları kapsar.
Bu özel sistem, Milli Eğitim Bakanlığı okul ağı içinde özel bir konuma sahiptir. Herkes için parasız ve erişilebilirdir, öncelikle öğrencinin sağlık bakımını
dikkatte alır. Devrim öncesi 8 özel eğitim okulu bulunan Küba’da, şu anda 0-18 yaş arası çocuklara parasız bakım ve eğitim sağlayan 430′dan fazla özel eğitim okulu var.
Küba’nın özel eğitim veren okullarında belirgin olan durumlardan biri de, zihinsel engelli öğrencilere verilen eğitimdir. Bu öğrencilere de Genel Eğitim Programı –bazı uyarlamalar yapılarak– uygulanır.
Özel eğitime ihtiyacı olan çocuklar, öğretmen-aile işbirliğiyle, özel eğitime ihtiyaç duymayan çocukların okullarına devam edebilirler. Gittikleri okullarda iki yıl özel eğitimcilerin gözetiminde tutulurlar ve uyum sağlayabiliyorlarsa eğitimlerini bu okullarda tamamlayabilirler. Özel eğitime ihtiyacı olan çocukların, bakım ve eğitim aldıkları yatılı okullarında, masrafı devlet tarafından karşılanan aileler, belli aralıklarla çocukları ile birlikte olabilirler ve çocuklarının eğitimlerine yardımcı olmak için eğitim yardımı alabilirler.
Küba’da, özel eğitim veren öğretmenlerin hazırlanmasına özel bir önem verilir. Öğretmenlerin yüzde 90′nından fazlası üniversite mezunudur. Öğretmenler düzenli olarak hizmet içi eğitime tabi tutulurlar.
Ayrıca, genelde tüm Kübalı çocukların katıldığı “José Martí” Öncüler (pioneros) Örgütünün etkinlikleri, bu özel eğitime ihtiyacı olan çocuklara da götürülür.
- Yetişkin Eğitimi
Gençlerin ve yetişkinlerin bilinçli bir şekilde eğitime erişimlerini sağlamak, ihtiyaçlarını dikkate almak, motivasyonlarını artırmak, hayat kalitelerini yükseltmek için hazırlanmalarına imkân veren bir alt eğitim sistemidir. Küba eğitim politikalarına denk düşen ilkeleri sürdürür. Yetişkin eğitimi aşağıdaki şekilde yapılandırılmıştır:
-Ġşçi ve Köylü Eğitimi (EOC), Temel öğretim, düzenli derslerle dört sömestre. -Ġşçi ve Köylü Ortaöğretimi (SOC), Temel Orta Düzey, düzenli derslerle dört sömestre. -Ġşçi ve Köylü Fakültesi (FOC), Yüksek Orta Düzey, düzenli derslerle beş sömestre. -Gençlik için Kapsamlı Eğitim Kursu (CSIJ). -ġeker Bakanlığı (MĠNAZ) Ġşçileri için Kültür Geliştirme Programı. (Tarea Álvaro Reinoso). -Dil Okulları (işçiler içindir, bölgelerin sosyo-ekonomik ihtiyaçlarına göre)
KİMLER OKUYABİLİR
Yabancı Öğrenciler için Küba’da Eğitim
Kübalı öğrenciler için eğitim ücretsiz olsa da, Küba’da üniversite eğitimi almak isteyen yabancı öğrenciler 4000-7000 US$ arası eğitim harcı öderler.
Yabancı öğrencilerin lisans diploması yada denk bir dereceye ve vizeye sahip olmaları, aynı zamanda zorunlu İspanyolca derslerini almaları gerekmektedir.
Hazırlık fakülteleri, İspanyolca kurslar vermektedir. Günümüzde Küba tıp alanında gösterdiği başarıyla tüm dünyada tanınmakta, Havana 23 farklı ülkeden 3432 tıp öğrencisine ev sahipliği yapmaktadır.
Donanmaci Mahallesi Izmir , Karsiyaka |
tel/fax- 0 232 441 74 34 |
Gsm:0(507) 917 37 50 |
skype/sdworldyurtdisiegitim
facebook/sdyurtdisiegitim.com
msn/sdworldyurtdisiegitim@hotmail.com
www.sdyurtdisiegitim.com.tr |
E-mail: info@sdyurtdisiegitim.com.tr |